Konuşmada Gecikme

Bebekler 3.ayda anlaşılmaz keyif sesleri, 4.ayda agu-agu sesleri, 6.ayda tek heceli anlamsız sesler çıkarır. 1 yaşında 2 sözcük, 15.ayda 4-6 sözcük, 1.5 yaşında 7-20 sözcük söyler. 21 aylık-2 yaş civarında 2 sözcüklük cümle kurmaya başlar.
                3 yaşında olayları anlatır. 4 yaşında ezbere şiir veya şarkı söyleyebilir, masal anlatabilir.                 5 yaşında anlamadığı sözcüğü sorar.
                Ancak her bebek veya çocuk aynı değildir. Tıpta 2x2=4 demek değildir. Bazı bebekler ilk 15 ay anlaşılmaz sözler edebilir. Konuşma, çevreden              duydukları sesleri taklit ederek öğrenilir. Bu taklit sesleri, zaman içerisinde cümleye dönüşür. Tam konuşmayı elde etmek 4 yaşını, neredeyse 50 ayı bulabilir. Bu yüzden telaşa kapılmayın. Dil gelişimi zaman alır.
                Madem konuşma, çevreden duyulan seslerin taklit edilmesiyle öğreniliyor, o halde çocuğunuzla ilgilenin, onunla devamlı konuşun ve televizyonun karşısında kendi halinde kalmasına, ilgiden yoksun büyümesine izin vermeyin. Ebeveyn olarak sizin          vazifeniz devamlı ilgilenmek. Her gün beklenti içinde olup kendiniz veya çocuğunuz için stres ortamı yaratmak değil. Televizyon ya hiç seyrettirmeyin veya sadece 6 aydan büyük bebekler için olan eğitici kanalları en fazla 30 dakika seyrettirin.
                Çocuğunuzun konuşabilmesi tabii ki önemlidir. Zirazekasının ve kapasitesinin gelişmesi, sosyalleşebilmesi buna bağlıdır. Bu yüzden nasıl olsa konuşur demek de doğru değil. Gerektiği durumlarda eğer çocuk doktorunuz öneriyorsa, altta yatan bir rahatsızlık (işitme kaybı, otizm ve benzeri durumlar, dilaltı bağı, bazı genetik sendromlar, vb.) var mı, yoksa sadece ilgi noksanlığından dolayı mı konuşması gecikmiş diye bakılmalıdır.
                Altta yatan herhangi bir sorun olmadığı halde konuşamayan çocuklarda şunlar yapılmalıdır:
                Çocuğunuzla devamlı olarak ilgilenin, onunla konuşun. Ne kadar uzun süreli değil, ne kadar verimli zaman ayırdığınız da önemlidir.Sağlıklı organik besinler kullanılarak hazırlanmış ev yapımı yemeklerle büyütün. Kavga-gürültüden uzak tutun, stresli bir aile ortamında büyütmeyin.Daha 6 aylık bebek deyip geçmeyin. Siz konuşun, o anlar. Konuşamasa bile, kelime hazinesi olarak kaydeder. Konuşurken sakin tonda olun. Kavga eder gibi konuşmayın.Gece yatmadan önce masal okuyun veya ninnilerle uyutun.                                Ancak ninniyi siz söyleyin, CD takıp dinlettirmeyin.Birlikte ister evde, ister açık havada oyunlar oynayın. Siz kendi işinizle veya arkadaş sohbetleri- nizle meşgul olup, çocuğunuzu televizyon karşısında bırakırsanız veya kendi kendine oyun oynasın       derseniz, o çocuk tabii ki konuşamaz. Onun hamurunu siz yoğuracaksınız. Yaşıtı olan çocukları evinize çağırın. Kreşe veya oyun grubuna yazdırmak da dil gelişimini çok hızlandırır. Bir şeyler anlatmaya   çalışıyorsa, hele insanlar arasındaykenmuhakkak onu konuşması için teşvik edin. Beceremediyse bile belli etmeyin ve gülümseyin. Asla “Konuşamıyor, beceriksiz bu çocuk” gibi yersiz yakıştırmalar yapmayın.                           Eline ne aldıysa, o eşyanın ne olduğunu ve ne işe yaradığını ona anlatın. Gazeteden, dergiden resimler gösterip bu uçak, bu gemi, bu tren gibi devamlı yeni kelimeler öğretin. Bir şeyler öğretirken televizyonun ve radyonun kapalı olmasına veya seslerinin iyice kısık olmasına, ortamın sakin olmasına özen gösterin.
                Her şeyden önemlisi “sabırlı olun”.

Dr. Yunus Emre BIKMAZ
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Özel Kudret 
International Hospital