İşte Amasra depremi ve tsunami felaketi

Bartın'da 3 Eylül 1968 depreminde Amasra'da bulunan Hartmann Wedding adlı akademisyenin aktardıklarına göre denizden karaya 100 metreyi bulan tsunamiler oluşmuş, 29 kişi can vermiş, 2 bin 650 ev hasar görmüş.

O günlere tanık olan akademisyen Hartmann WEDDING yaşanan felaketin boyutlarını şötle anlatıyor;
"Günlerden beri Karadeniz kıyılarında parlak bir güneş ve hemen hemen çarşaf düzlüğünde bir deniz durumu hâkim bulunmaktaydı. Turistlerin gitmiş olması, havanın güzelliği ve yerlilerden çoğunun açıkta bulunmuş olmaları gibi faktörler — yani evlerden uzak bulunmaları — yersarsıntısı olduğu anda bir ilâhî lütuf mahiyetini aldı.
3 Eylül 1968 salı günü saat 10.20 sularında, hiç bir belirli ön haberci olmaksızın saniyelerce süren ve kulak zarlarını patlatıcı bir gürültü koptu. Zemin sallanıyor, titriyor ve hemen ardından çok sayıda ev yıkılıyor veya az çok geniş nispette çatlıyordu. Saat 11.19 a kadar, yani bir sonraki saat içinde, daha hafif olmak üzere dokuz sarsıntı daha oldu ve 11.35’te, 11.36’da ve 14.23’te tekrar birkaç şiddetlice sarsıntı kaydedildi. Zemin, akşama kadar rahata ermeyince, Amasra halkı evlerden dışarı çıkarak açıkta gecelemeye hazırlandılar.
Saat 21.50 ye doğru sağanak halinde yağmur başladı ve geceleyin de gök gürültüsü ortalığı çınlattı. Yağmur ancak birkaç gün sonra yavaşladı. İçme suyu ve elektrik cereyanı günlerce kesik kaldı. 3 Ekim gününe kadar, yani tam bir ay süreyle, zemin sarsıntısı günde 1-2 kez olmak üzere devam ettikten sonra tamamen dinmiş göründü.  Ancak 3 günlük bir tam sükûnetten sonra, 6 Ekim günü saat 17.47 de yeniden gümbürtülerle sarsıntılar olduğu gibi, 8 ve 12 Ekim günleri de sarsıntı ve gümbürtüler kaydedildi. Bu sarsıntı artçılarının birkaçında, Amasra'da birçok pencere camı kırıldı. Sarsıntılar arasındaki aralıklar gittikçe büyümek ve sarsıntı şiddetleri gittikçe azalmakla birlikte, aralık ayı sonuna kadar kesin bir dinme meydana gelmedi. Birkaç günde bir, az çok şiddetli bir gümbürtü veya sarsıntı oldu. Sarsıntıların bazen dipten gelen bir gümbürtüyle haber vermeleri, bunu takiben belirli surette hissedilen bir sarsıntı oluşu, bazen de sadece gümbürtü olmakla beraber, sarsıntı olmaydı dikkate değer bir olaydır.
ANASRA’DA TSUNAMİ
3.9.1968 günü saat 10.34 te Büyük Liman'dan bu yana, yani doğudan gelen küçük bir taşma dalgası, 100 m kadar karaya sokulmuş, 14 dakika sonra gelen ikinci dalga 50-60 m daha içeriye sızmıştır. 3 numaralı fotoda ikinci dalganın ortaya çıkardığı süpürme bordürü belli olarak görülmektedir. Bu dalga, odun parçaları ve sehpalarını, yani gemi kızaklarını sürüklemiş olmakla kalmamış, birçok kayığı da karaya oturtmuştur. Bu kayıklardan biri de fotoda görülmektedir. Suyun sessiz sedasız ve görünürde durmak bilmeyen ilerlemesini gözetlemek dehşet verici bir durum olmuş ve orada bulunan birkaç seyircide bir panik başlangıcı baş göstermiştir.
Belli olmayan bir zamanda, belki de birinci ve ikinci dalga arasında geçen zaman içinde, Amasra'nın Küçük Liman'ı tamamen boşalmıştır. Bunun kesin olarak ne zaman meydana geldiği artık tespit edilememiştir; yerliler, sarsıntının devamınca pek tabiî olarak saatlerine bakmaya vakit bulamamıştır.
29 KİŞİ CAN VERDİ, 2650 EV YIKILDI
A. Kalafatçıoğlu'nun bildirilerine bakılırsa, bu felâkette 29 kişi can vermiştir. Yüzlerce kişi yaralanmış, tüm olarak 2000 ev tamamen ve 2650 ev kısmen harap olmuştur. Harap olan evlerden birçoğu, ana sarsıntıdan sonra, inhidam tehlikesiyle yıktırılmıştır.
Ana sarsıntıyla birinci dalganın geliş zamanı arasında, yerden çok sayıda suların fışkırması ve bunun da yaklaşık olarak dalga bordürüyle 3 numaralı fotoda karaya vurmuş olarak görülen kayık arasındaki sahada meydana gelmiş bulunması da bu durumu belirtmektedir. Bu görüntü nispeten gevşek olan kumların aniden oturmuş olmalarıyle izah edilebilir. İkinci dalga gelmeden önce, söz konusu su fışkırmaları tekrar dinmiştir.
3 EYLÜL 1968 DE VUKUA GELEN BARTIN-AMASRA
YERSARSINTISI- Hartmann WEDDING

Bakmadan Geçme